Jak już to było podkreślane wcześniej, dobre wzorce istnieją we świecie i są dostępne. Rola rządu centralnego w tym procesie rozwoju innowacji jest taka, żeby ten obszar, gdzie przetwarzają się pomysły z badań stosowanych w badania rozwojowe, wspierać nie tylko dorzucając pieniędzy tu i ówdzie i bezplanowo, bo te można łatwo zmarnować w każdej ilości. Głównie potrzebne jest wsparcie przez właściwą legislację, która udrożni, ułatwi ten proces i skutecznie zachęci inwestorów sektora prywatnego do finansowania badań rozwojowych rokujących szanse na sukces produktowy. w poprzednim rozdziale wskazywałem, że w Kanadzie dolar zainwestowany w badania i rozwój faktycznie kosztuje inwestora tylko 50 a nawet czasem 20 centów, bo takie są poziomy odpisów podatkowych i innych mechanizmów wsparcia. u nas – jak pamiętamy – zainwestowany jeden złoty, kosztuje inwestora 1,04 zł… …
Harmonijne współdziałanie programów narodowych oraz instytucji wspomagających proces rozwoju innowacji w odpowiednich etapach jest tu kluczowe. By trzymać się tylko wcześniej wskazanego przykładu kanadyjskiego1, ich rząd federalny wzmacnia tam partnerstwo publiczno-prywatne w badaniach, w ramach dedykowanego programu Sieci Centrów Doskonałości (NCE). Dodatkowo wspiera rozwój ośmiu wielkiej skali Centrów Doskonałości w Badaniach i Komercjalizacji (CECR) w kierunkach priorytetowych, w których Kanada chce i ma szanse dołączyć do stawki globalnych liderów.
Utworzona z nadwyżek budżetowych (tak, tak, też wykonalne i potrzebne…) Kanadyjska Fundacja Innowacji współfinansuje nakłady na infrastrukturę badawczą niezbędną do postępu prac badawczych nie tylko stosowanych ale i rozwojowych, na bazie 50% udziału, bo wtedy wszyscy szanują pieniądze. Kanadyjski (państwowy) Bank Rozwoju Biznesu (BDBC) odgrywa istotną rolę w dostarczaniu kapitału dla przedsiębiorstw wdrażających nowe technologie na etapie wysokiego ryzyka. BDBC zapewnia kapitał początkowy zarówno przez bezpośrednie własne inwestycje jak i pomagając w osiągnięciu funduszy od swoich partnerów finansowych.
Ministerstwa branżowe w Kanadzie uczestniczą w swoich własnych programach badawczych, i np. największe Ministerstwo Przemysłu (Industry Canada) ma swój branżowy program tzw. partnerstwa technologicznego. Przez wykup udziałów inwestuje w przedsiębiorstwa rokujące nadzieję – ale jeszcze ryzykowne – czyli na etapie pomiędzy badaniami rozwojowymi a wdrożeniowymi, gdzie potrzeba czasem dodatkowo zainwestować spore kwoty dla uzyskania masy krytycznej. Ministerstwo Przemysłu także tutaj inwestuje nie więcej niż połowę wartości kredytu, ale za to w umowach przewiduje się podział przyszłego zysku, więc to ministerstwo wcale nie inwestuje tak całkiem bezinteresownie czy rozrzutnie.
Narodowa Rada Nauki (National Research Council) z kolei finansuje program pomocy dla badań przemysłowych (IRAP), także w formie różnego rodzaju dotacji do badań rozwojowych i wdrożeniowych, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw. Dodatkowo NRC finansuje również działania 260 ekspertów, konsultantów i doradców w tzw. sieci technologii kanadyjskiej. We wszystkich większych miastach, ci wysokiej klasy eksperci, dobrze opłacani z funduszy publicznych, wspierają poradami małe i średnie przedsiębiorstwa w ich działaniach innowacyjnych. Pomagają w przekształcaniu pomysłów w produkty rynkowe właśnie w małych i średnich przedsiębiorstwach, tych najbardziej potrzebujących.
Dla inwestorów indywidualnych, kanadyjski rząd federalny wprowadził wspominany już znakomity program odpisów podatkowych, Scientific Research & Experimental Development (SRED). To jest jeden z najlepszych na świecie programów wsparcia innowacyjnych inwestycji w badania i rozwój. Takie, jak przykładowo tutaj wymienione kompleksowe działania powodują, że inwestycje rządu w badania w wysokości ok. miliarda dolarów, przemnażają się w kolejne osiem miliardów dolarów inwestycji sektora prywatnego, któremu wyraźnie taka działalność się opłaca. Oprócz programów narodowych w każdej prowincji w Kanadzie funkcjonują programy regionalne, dostosowane do lokalnych potrzeb i specyfiki tych rynków.
1Więcej szczegółów na temat roli rządu w badaniach zainteresowany czytelnik znajdzie w moich publikacjach dostępnych w sieci: http://www.kip.ath.bielsko.pl/Prod_Inn/ProduktywnoscInnowacje_Nr7.pdf , str. 11-37